Miejskie Przedszkole nr 1 im. Misia Uszatka w Częstochowie

ZESTAW ĆWICZEŃ MAJĄCYCH NA CELU WYWOŁANIE PRAWIDŁOWEJ ARTYKULACJI GŁOSEK SZEREGU SYCZĄCEGO (s, z, c, dz )

Ćwiczenia języka:

• Wysuwanie języka do przodu oraz chowanie go w jamie ustnej przy szeroko otwartej buzi ( robimy półeczkę z języka);

• Kierowanie wysuniętego języka w kąciki ust – naprzemiennie język długi i wąski lub krótki i szeroki (np. Żyrafa i słoń grają w tenisa);

• Unoszenie języka na górną wargę – język wąski i szeroki ( stawiamy kropkę lub chowamy całą wargę) przy szeroko otwartej buzi;

• wysuwanie i chowanie języka pomiędzy zbliżonymi zębami ( czeszemy język);

• oprzeć czubek języka o dolne zęby – język wybrzuszyć tak aby górne zęby skrobały jego grzbiet ( drapiemy koci grzbiet);

• robienie z języka rurki;

• unoszenie języka na górne zęby a następnie przesuwanie go w kierunku

podniebienia miękkiego ( malowanie sufitu );

• przesuwanie językiem po wewnętrznej i zewnętrznej stronie zębów

górnych i dolnych ( lakierowanie zębów );

• mlaskanie czubkiem i środkiem języka , przyssanie języka do

podniebienia przy szeroko otwartej buzi ( pokaż jak ssiesz cukierka );

• żucie brzegów języka zębami trzonowymi z obu stron jednocześnie

Ćwiczenia warg:

• szerokie otwieranie i zamykanie ust ( śpiewak operowy );

• naprzemienne całuski i uśmiechy;

• naprzemienne robienie wesołej i smutnej miny ( kąciki ust do góry lub do

dołu);

• układanie dolnej wargi na górną i odwrotnie ( chowanie wargi );

• naprzemienne przygryzanie warg górnej i dolnej zębami;

• naprzemienne zasłanianie zębów górnych i dolnych wargami;

• gwizdanie, parskanie, cmokanie;

• wymawianie z przesadną dokładnością samogłosek: a, o,e, u, y, i;

Ćwiczenia żuchwy:

• opuszczanie i zamykanie szczęki dolnej;

• poruszanie żuchwą w linii poziomej (wahadełko)

• naśladowanie żucia krowy;

Ćwiczenia można wykonywać naprzemiennie przy zamkniętych i otwartych ustach.

Wywoływanie prawidłowej artykulacji głoski „s”

• rozciągamy wargi i wypowiadamy „eee...” - język leży za dolnymi siekaczami na dnie jamy ustnej; utrzymując podany układ języka polecamy przymknąć usta a zęby zbliżyć do siebie ;

• przed lustrem wypowiadamy wydłużone „eeeesssssss” - dziecko kontroluje układ narządów mowy w lustrze;

• aby mieć pewność, że język w trakcie wymawiania głoski nie zmieni położenia można polecić dziecku aby przytrzymywało czubkiem języka przy zębach np. supeł zawiązany na nici, kawałeczek andruta itp.

• Można polecić dziecku aby zagryzło słomkę do picia ułożoną po środku języka, wsuniętą na około 2 – 3 cm w głąb jamy ustnej – przy tym układzie dziecko próbuje dmuchać;

• Należy zwrócić uwagę, aby zgryz dziecka podczas artykulacji był naturalny

Utrwalanie prawidłowej artykulacji głoski:

• Utrwalanie głoski w izolacji przy zachowaniu prawidłowego układu języka – strumień powietrza ma się wydobywać z przodu a nie z boku ust: - syczenie do środka pustej butelki (zaklinanie węża);

- popychanie „syczeniem” piłeczki pingpongowej, piórka, papierowej maleńkiej łódeczki na wodzie;

- robienie fal na wodzie w misce (marszczenie wody)

• Utrwalanie głoski w sylabach poprzez

• powtarzanie sylab:

Sa, so, se, su, sy

asa, aso, ase, asu, asy, osa, oso, ose, osu, osy, esa, eso, ese, esu, esy, usa, uso, use, usu, usy ysa, yso, yse, ysu, ysy

• zabawy w wymyślanie słów zaczynających się na wyćwiczone sylaby 3. Utrwalanie głoski w wyrazach:

Sala, sałata, sanki, samolot, samochód, sandały, sarna, sobota, sok, soda, sople, sowa, ser, seler, sukienka, surowy, suchy, sól, syrop, synek;

masa, kasa, klasa, pasek, piasek, basen, fasola, osa, kosa, włosy, wąsy mięso, las, nos, kłos, pies, lis;

schody, sklep, skakanka, słoma, słoik, smutny, smoła, snopek, spodek, spodnie, stół, stopa, stary, stodoła, studnia, sweter;

laska, maska, deska, miska, masło, list most, sosna, pasta, miasto, pusty, usta, kapusta, sos, sasanka,

suchy ser samochód osobowy stary stół

smaczna sałata sypki piasek

pusty słoik

wąski pasek sosnowe deski

• loteryjki obrazkowe, •<>

surowy seler strome schody sklep sportowy spokojny piesek kostka masła

wysoka sosna jasne włosy

• Utrwalanie głoski w dłuższych formach wypowiedziaż do zautomatyzowania poprawnej artykulacji w mowie potocznej.

Stefek ma sanki.

W sklepie sprzedają sałatę. Na stole stoi słoik.

Na półmisku jest mięso.

Lis ucieka do lasu.

Na basenie jest wesoło.

Na stołku są sandały.

Nad sadzawką rosną chwasty. W stodole są snopki słomy.

• opowiadanie obrazków;

• wierszyki, piosenki